OĞUZLARIN ANADOLU'YA GÖÇLERİ VE YERLEŞMELERİ

OĞUZLARIN ANADOLU'YA GÖÇLERİ VE YERLEŞMELERİ

A-) SELÇUKLULARDAN ÖNCE ANADOLU'NUN VAZİYETİ

Türkmenler tarafından fethedilişinin arifesinde Anadolu, nüfusunun çoğunu kaybetmiş ve harabeye dönmüş bir coğrafya durumunda idi. XI. yüzyıl öncesi Bizans-İslam mücadeleleri Anadolu'nun tahrip olmasına sebep olmuş ve üstelik buna Bizans'ın kötü yönetimi eklenince ülke nüfusu oldukça azalmıştı. Bölgedeki istikrarsızlıktan bitkin düşen halk Balkanlara ve adalara göçmüştü. Nitekim XI. yüzyılda Türklerin nüfusu azalmış bir coğrafyaya geldikleri gerçek ise de, Anadolu'nun tamamen boş ve sahipsiz olduğunu söylenemez. XI. Yüzyılda Bizans'ın siyasi etkisi altında bulunan Anadolu topraklarında Rum, Ermeni, Süryani ve Kelt gibi yerli halklar yaşamakta idi. Üstelik XI. yüzyılda Bizans'ın Türk akıncılarını önlemek amacıyla uyguladığı iskân politikası neticesinde Anadolu'nun nüfusunda artışlar gerçekleşmiştir. Bilindiği gibi Bizans Devleti'nin Kuzey Suriye ve Ermeni prensliklerini hâkimiyet altına almasını müteakip XI. yüzyıl başlarından itibaren Süryani (Suriyeli) Hıristiyanları Anadolu'da Tarsus, Edessa (Urfa) ve Anazarba bölgelerine, Ermenileri ise KHikya, Kapadokya ve Sivas havalisine yerleştirdiler.
Diğer taraftan, Bizans Devleti bunlara ilave olarak, VIII. yüzyıldan itibaren Balkanlara inmeye başlayan Bulgar, Peçenek, Kuman ve Uzlardan oluşan Türk kütlelerini Anadolu'ya geçirerek, Karaman ve Kayseri bölgelerine yerleştirmişti. Fakat bu askeri nitelikli iskânlar, Anadolu nüfusu üzerinde büyük bir tesir oluşturacak boyutta değildir.
Fakat Bizans'ın uyguladığı her iki nüfus transferleri Türkmenlerin işine yaramıştır. Bizans Devleti'ni doğudaki Ardzuni ve Vaspurakan Ermenilerin'! Orta Anadolu'ya nakletmesi, Türkmenlerin doğudaki sınırdan Anadolu'ya girmelerine ve boşaltılan bölgelere yerleşmesine olumlu katkı yapmıştır. Azerbaycan topraklarından hareket eden Türkmenler, Bizans Devleti'nin boşalttığı Doğu Anadolu topraklarını kolayca fethederek oralara yerleşmiştir.
Diğer taraftan gayri Müslim olan Türk unsurları daha sonra Anadolu topraklarına gelen soydaşlarıyla, Türkmenlerle birleşip, sorun yaratmadan kaynaşarak İslamlaştılar. Anlaşılan Malazgirt savaşı esnasından Bizans ordusunda yer alan Türk kütleleri karşı tarafın kendi akranları olduğunu öğrenince oraya geçmişlerdi.

Bunların dışında Anadolu'da siyasi bir güç olan Bizans birlikleri, Türk akınlarını durdurmak maksadıyla kale ve surlarla korunan şehirlerde mevcuttu. Bunlardan surlardan mahrum veya zayıf surlarla çevrili şehirler, direnmede acizdi. Ortaya çıkan bu müsait durumdan faydalanmak isteyen Selçuklu sultanları Anadolu'yu yurt tutmak maksadıyla fetih hareketlerine hız verdi.